About Author:
Bahrām Beyzāêi is an Iranian playwright, theatre director, screenwriter, film editor, and ostād of Persian letters, arts and Iranian studies. Beyzaie is the son of the poet Ne’matallah Beyzai. The celebrated poet Adib Beyzai, known as one of the most profound poets of 20th-century Iran, is Bahram’s paternal uncle.
Added Date: 24/02/2023 4:18:59 PM
Last update: 24/02/2023 4:18:59 PM
“هزار افسان کجاست؟” نام اثری است پژوهشی به قلم “بهرام بیضایی” که در ادامه ی کتاب “ریشه یابی درخت کهن”، به تفصیل داستان مهم و بنیادین “هزار و یک شب” را مورد ریشه یابی قرار می دهد. در کنار تلاش “بهرام بیضایی” برای اثبات ریشه های ایرانی “هزار و یک شب”، می توان گفت که “هزار افسان کجاست؟”، با محوریت قرار دادن شهرزاد قصه گو و خواهر او به نگارش درآمده است و به صورت موازی نقش برجسته ی ضحاک نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. “بهرام بیضایی” همچون همیشه در این اثر هم برای ارائه ی مضمون مد نظرش، گستره ی باورنکردنی از آثار و متون تاریخی و کهن را در کنار هم پژوهیده و سپس نتیجه را با دقتی مثال زدنی به هم پیوند داده است. این پیوند شگفت انگیز، در مقایسه ی مضمونی “شاهنامه” و “هزار و یک شب” خواننده را حیرت زده می کند و نویسنده بسیار با حوصله، رد نشانه های مختلف را از گذشته دنبال کرده و بیرون می کشد.
نویسنده با پاسخ به این سوال که “هزار افسان کجاست؟” و آیا این داستان خیالی است، به سراغ شخصیت های اصلی کتاب “هزار و یک شب”، یعنی شهرزاد و دین آزاد رفته و مشخص می کند که آن ها از کجا می آیند. سپس در گذر زمان، مطالبی را بیان می کند و به سرانجام اسطوره می رسد. در قسمتی از کتاب “هزار افسان کجاست؟” به قلم “بهرام بیضایی”، چند پی آورد قرار گرفته که “زن بلاگردان”، “اژدهاکشی گرشسب” و “اژدهای شورشی” نام دارند و سپس سه پیوست “ترانه ی دو خاتون”، “جن و پری” و “سرود نیایش سخن” آمده که بسیار جذاب و خواندنی می باشند.
درباره نویسنده:
بهرام بیضایی (زاده ۵ دیماه ۱۳۱۷ در تهران) کارگردان سینما و تئاتر و نمایشنامه نویس و فیلمنامه نویس و پژوهشگر ایرانی است.
بیضایی علاوه بر کارگردانی و نمایشنامه نویسی، در سینما عرصههای دیگری چون تدوین، ساخت عنوان بندی و تهیه کنندگی را هم تجربه کردهاست.
وی کارگردان برخی از بهترین و ماندگارترین آثار سینمای تاریخ ایران است.چریکه تارا، مرگ یزدگرد، باشو غریبه کوچک، شاید وقتی دیگر، مسافران و سگ کشی از مهمترین آثار وی هستند.
خانوادهاش اهل کاشان و آنگونه که خود بیضایی نوشته در کار تعزیه بودند. او تحصیلات دانشگاهیش را در رشته ادبیات ناتمام گذاشت و در سال ۱۳۳۸ به استخدام اداره کل ثبت اسناد و املاک دماوند درآمد. در سال ۱۳۴۱ به اداره هنرهای دراماتیک که بعدها به اداره برنامههای تئاتر تغییر نام داد منتقل شد. در سال ۱۳۴۴ با منیراعظم رامین فر ازدواج کرد که حاصل این ازدواج سه فرزند به نامهای نیلوفر متولد ۱۳۴۵، ارژنگ متولد ۱۳۴۶ (فوت شده در صد روزگی) و نگار متولد ۱۳۵۱ میباشد. او یکی از پایه گذاران و اعضای اصلی کانون نویسندگان ایران در سال ۱۳۴۷ بود که درسال ۱۳۵۷ از آن کانون کناره گیری کرد. در سال ۱۳۴۸ به عنوان استاد مدعو با دانشگاه تهران همکاری کرد. در سال ۱۳۵۲ از اداره برنامههای تئاتر به دانشگاه تهران به عنوان استادیار تمام وقت نمایش دانشکده هنرهای زیبا و مدیریت رشته هنرهای نمایشی انتقال یافت. در سال ۱۳۶۰ پس از بیست سال کار دولتی از دانشگاه تهران اخراج شد. در سالهای ۱۳۶۴ تا ۱۳۶۶ خانوادهاش از ایران مهاجرت کردند. در سال ۱۳۶۵ پدرش استاد نعمت الله(ذکایی)بیضایی مرحوم شد. او در سال ۱۳۷۱ با مژده شمسایی ازدواج کرد. فرزند آخرش نیاسان در سال ۱۳۷۴ متولد شد و مادرش نیره موافق در سال ۱۳۸۰ وفات یافت.
فعالیت سینمایی را با فیلمبرداری یک فیلم هشت میلیمتری چهار دقیقهای سیاه و سفید در سال ۱۳۴۱ آغاز کرد. پس از ساخت فیلم کوتاه «عموسبیلو» در سال ۱۳۴۹، اولین فیلم بلندش رگبار را در سال ۱۳۵۰ ساخت. چریکه تارا و مرگ یزدگرد فیلمهایی که او در سالهای ۱۳۵۷ و ۱۳۶۰ ساخت تاکنون در محاق توقیف میباشند. او در سالهای پیش و پس از انقلاب برای ساختن فیلمهای خود با مشکلات و سنگ اندازیهای بسیاری روبرو بودهاست. او تا کنون ۹ فیلم بلند و ۴ فیلم کوتاه ساختهاست و آخرین فیلمی که از او پس از ۱۰ سال به نمایش عمومی درآمد سگ کشی (۱۳۸۰) بود که با استقبال گسترده منتقدان و مردم روبرو شد.