Added Date: 19/09/2024 11:54:17 AM
Last update: 19/09/2024 11:56:57 AM
کتاب نارنجی تند، مجموعه شعری معاصر در قالب شعر نوی سپید، سرودهی شاعر جوان ایرانی، عادله رفایی است. این مجموعه شعرِ لطیف با جنس بیان زنانهاش میتواند شما را ساعتها پای خود نشاند، و به زبان و شیوهی خویش از دردهای مشترک انسانی، اندیشهها و ادراکات زیباییشناسانه و هستیشناسانهی خود با شما سخن گوید.
دربارهی کتاب نارنجی تند
روح و جانِ آدمی پیوندی دیرینه و ناگسستنی با شعر، ترانه و موسیقی دارد؛ آنچنانکه به عناصری حیاتی برای ادامهی حیات روحانی و معنوی بشر بدل شدهاند. از بدو تولد که با لالایی ترانههای دلنشین مادرانمان به خوابی شیرین فرو میرفتیم تا وقت مرگ که با نوحهسرایی عزیزان و نزدیکانمان به خوابی ابدی فرو خواهیم رفت؛ شعر و ترانه با زندگی ما عجین است. شعر؛ ابزاری برای بیان مکنونات قلبی، احساسات، دردها، آگاهیها و ادراکات انسانی است؛ که خواه شاعرِ اثر باشیم، خواه خوانندهی آن؛ حتی باوجودِ عدم فهم دقیق معنای شعر؛ در غم و شادی ما را شریک است، روح و جانمان را نوازش میدهد و به آن وسعت و غنا میبخشد!
منشأ پیدایش شعر نو معاصر پارسی در قرن 14 هجری شمسی، به رخداد تاریخی انقلاب مشروطهی ایران بازمیگردد. انقلاب مشروطه از مهمترین رخدادهای تاریخ معاصر ایران است که تحولات عظیمی را در عرصههای مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و… کشور رقم زد. سبک ادبی نثر و نظم نیز از قافلهی این دگرگونیها عقب نیفتاد و دستخوش تغییراتی اساسی شد: سبک ادبی پارسی به دو دستهی کهن و نو تقسیم شد؛ بهگونهای که تا پیش از آن، ایناندازه تفاوت را به خود ندیده بود! بنیانگذار شعر نوی پارسی را نیما یوشیج (علی اسفندیاری) میدانند که به «پدر شعر نو» نیز مشهور است. این سبک شعری در 3 قالبِ عمده سروده میشود که عبارتاند از:
شعر آزاد یا نیمایی: که آهنگین با وزن عروضی است اما جای قافیهها در آن مشخص نیست. نیما یوشیج، سهراب سپهری، مهدی اخوان ثالث؛ ازجمله شاعران معروفی هستند که در این قالب اشعار نغز و زیبایی سرودهاند.
شعر سپید: آهنگین است اما وزن عروضی ندارد و جای قافیه نیز در آن مشخص نیست.
شعر موج نو: نهتنها وزن عروضی ندارد و جای قافیه در آن مشخص نیست؛ که آهنگین هم نیست، و آنچه آن را از نثر متمایز میکند؛ شیوهی ویژهی بیانی و وجود تخیل شعری در آن است.
از میان 3 دستهی فوق، شعر آزاد یا نیمایی مقبولیت بیشتری میان مردم یافته است، و دلنشینترین و معروفترین اشعار نو در این قالب سروده شدهاند. البته؛ هریک از این 3 دسته نیز در سالهای اخیر با خلاقیت و نوآوری شاعران، قالبهای جدید متنوعی به خود گرفتهاند. کتاب پیشرو؛ مجموعه شعر نارنجی تند سرودهی عادله رفایی؛ مشتمل بر 28 شعر بلند است که در قالب شعر نوی سپید سروده شدهاند. عنوان برخی از شعرها عبارتاند از: «مِرلوپونتیِ کوچک»، «سرگردانی»، «اخیارات شاعری»، «نارنجی تند» و «حوضچهی پریان». عادله رفایی در این مجموعه تلاش کرده است مفاهیم فلسفی، انسانشناسانه، هستیشناسانه و عاشقانه را به مدد فضاسازیهای عینی و ملموس به ذهن مخاطب انتقال دهد.
وی در جایی از این مجموعه کنایهای به موریس مرلوپونتی فیلسوف فرانسوی قرن بیستم میزند، در بخشی از نیستی و زوال میگوید و در بخشی از خشونت. لحن خطابی و برجستهسازی پایانبندی اشعار از ویژگیهای برجستهی شعری این شاعر جوان در این مجموعهی نغز و لطیف است. نارنجی تند بهعنوان اولین اثر حرفهای عادله رفایی در عرصهی شعرسرایی، تلاشی تحسینبرانگیز و امیدآفرین است.