About Author:
Khwāje Shams-od-Dīn Moḥammad Ḥāfeẓ-e Shīrāzī, known by his pen name Hafez and as “Hafiz”, was a Persian lyric poet, whose collected works are regarded by many Iranians as a pinnacle of Persian literature.
Born: Shiraz, Iran
Died: 1390, Shiraz, Iran
Added Date: 15/03/2025 7:49:51 PM
Last update: 15/03/2025 7:50:51 PM
هیچ فردی ایرانی وجود ندارد که دیوان حافظ را نشناسد. حافظ شیرازی با نام اصلی خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاءالدین حافظ شیرازی، یکی از بزرگ‌ترین شاعران فارسی‌زبان است که در سدۀ هشتم هجری در شیراز متولد و در همان‌جا به خاک سپرده شد. دیوان وی شامل غزل‌ها، قصاید، مثنویات و رباعیات حافظ است و به دلیل لطافت و زیبایی زبانی و همچنین مفاهیم عمیق عرفانی و فلسفی، همواره مورد توجه ادب‌دوستان و پژوهشگران قرار گرفته است. نسخه‌های مختلفی از دیوان حافظ توسط افراد مختلف تصحیح و به چاپ رسیده‌اند که یکی از معروف‌ترین آن‌ها تصحیح شمس لنگرودی است. شمس لنگرودی، شاعر، نویسنده و پژوهشگر معاصر ایرانی، با تصحیح دقیق دیوان حافظ، یکی از معتبرترین و محبوب‌ترین نسخه‌های این دیوان را به ارمغان آورده است. ویژگی‌های مهم تصحیح شمس لنگرودی عبارتند از: 1. شمس لنگرودی در تصحیح خود از نسخه‌های خطی معتبر و قدیمی دیوان حافظ استفاده کرده است تا بتواند بهترین و دقیق‌ترین متن را ارائه دهد، 2. در متن دیوان، شمس لنگرودی برای بسیاری از واژگان و اصطلاحات دشوار، پانویس‌ها و توضیحاتی ارائه داده است تا خوانندگان بتوانند بهتر به معنای اشعار حافظ پی ببرند، 3. کتاب شامل مقدمه‌ای جامع است که در آن لنگرودی به بررسی زندگی و آثار حافظ، اهمیت اشعار او و همچنین شیوه‌ی تصحیح خود پرداخته است و 4. لنگرودی با دانش و تسلط خود بر ادبیات و عرفان، تلاش کرده است تا تفاسیر و تأویل‌های مختلفی از اشعار حافظ ارائه دهد و به خوانندگان کمک کند تا به لایه‌های مختلف معنایی اشعار پی ببرند. دیوان با غزل‌های حافظ آغاز می‌شود که بیشترین اشعار حافظ را در دیوان تشکیل می‌دهند. سپس به ترتیب قصاید، مثنویات و رباعیات حافظ قرار گرفته است. با این اوصاف، می توان گفت که نسخۀ حاضر از دیوان حافظ یکی از معتبرترین نسخه‌های این دیوان است و تصحیح دقیق و علمی لنگرودی و همچنین توضیحات و تفاسیر جامع او، این نسخه از دیوان حافظ را به یکی از منابع مهم برای مطالعه و درک بهتر اشعار حافظ تبدیل کرده است.
درباره نویسنده:
خواجه شمس‌ُالدّینْ محمّدِ بن بهاءُالدّینْ محمّدْ حافظِ شیرازی (زادهٔ ۷۲۷ هجری قمری – درگذشتهٔ ۷۹۲ هجری قمری در شیراز)، نامدار به لِسان‌ُالْغِیْب، تَرجُمانُ الْاَسرار، لِسان‌ُالْعُرَفا و ناظِم‌ُالاُولیاء، شاعر سدهٔ هشتم هجری ایران است. بیش‌تر شعرهای او غزل هستند که به غزلیات شهرت دارند. گرایش حافظ به شیوهٔ سخن‌پردازی خواجوی کرمانی و شباهت شیوهٔ سخنش با او مشهور است. او از مهم‌ترین اثرگذاران بر شاعران پس از خود شناخته می‌شود. در سده‌های هجدهم و نوزدهم میلادی، اشعار او به زبان‌های اروپایی ترجمه شد و نام او به گونه‌ای به محافل ادبی جهان غرب نیز راه یافت. هرساله در تاریخ ۲۰ مهرماه مراسم بزرگداشت حافظ در محل آرامگاه او در شیراز با حضور پژوهشگران ایرانی و خارجی برگزار می‌شود. مطابق تقویم رسمی ایران این روز روز بزرگداشت حافظ نامیده شده‌است.
