About Author:
Sīrūs Shamīsā
Iranian author
Added Date: 24/02/2023 3:55:09 PM
Last update: 24/02/2023 3:55:09 PM
شمیسا در بخشی از پیشگفتار کتاب نوشته است: انتخاب شعرها قاعدتا باید معیاری داشته باشد. مثلا ذوق و پسند خوانندگان (اما کدام صنف از خوانندگان؟: دانشجویان؟، همکاران؟ خوانندگان عادی؟…) یا پسند و ذوق خود شاعر؟ پسند خود من قصاید و قطعات من هم بوده است که به شیوه قدما سروده ام و در آن ها تلمیحات و اشارات مرسوم در ادب سنتی بسیار است و به اصطلاح فضلایی است که جز برای اهل فن ممکن است لطفی نداشته باشند و لذا جز یکی دو نمونه بیشتر نیاورده ام. البته شاعران اکثر سروده های خود را دوست دارند، معروف است که المرء مفتون بابنه و شعره (آدمی شیفته فرزند و شعر خود است!). ذوق و پسند خوانندگان هم متفاوت است و هر کسی به سببی شعری را می پسندد و دیگری را نه. تا آن جا که حافظه ام یاری می کرد، بیشتر شعرهایی را که کسانی دوست داشتند و به مناسبتی به من گفته بودند آوردم. بدین ترتیب روش گزینش شعرها التقاطی بوده است.
سلیقه من این بود که شعرهای نو و شعرهایی که در قوالب سنتی است از هم مجزا و در دو بخش تدوین شوند (چنان که کتاب های شعر من به این صورت چاپ شده اند). به هر حال، حال وهوای اشعار نو و کهن با هم متفاوت است. اما ناشر در طرح کتاب های گزینه اشعار اسلوب دیگری داشت. در روزگار نوجوانی من اکثر شاعران نوپرداز از سرودن و مخصوصا از انتشار اشعار سنتی خود پرهیز داشتند، چنان که در مجموعه آثار سپهری حتی یک شعر هم در قوالب سنتی آورده است، اما جالب است که در مصاحبه ای، از او بازخواست می کنند که چرا چنین کرده است! باری یاد دارم که همکاران من در مورد استادی می گفتند فریب این سخنان او را در دفاع از ادبیات معاصر نخورید، از آن سیاهکارهاست! وقتی به خانه می رود پنهان قصیده می گوید! من وقتی با حقوقی تنها بودم او برایم فقط از قصاید خود می خواند اما هیچ وقت (جز به ندرت) آن ها را چاپ نکرد. البته با گذشت زمان این خط کشی بی مورد از میان رفت و شاعران بسیاری (مثلا اخوان، سایه، خوئی، شفیعی کدکنی…) در هر دو اسلوب، اشعار خود را چاپ و نشر کردند. حقیقت این است که به لحاظ نقد ادبی شعر یا خوب است یا بد، و فرم چه کهنه باشد و چه نو فرقی نمی کند.
درباره نویسنده:
سیروس شمیسا ۲۹ فروردین ۱۳۲۷ در رشت از پدر و مادری فرهنگی متولد شد. پس از اخذ دیپلم به دانشگاه شیراز رفت و چند سالی پزشکی خواند. سپس تغییر رشته داد و در همان شیراز لیسانس ادبیات فارسی گرفت.
در آنجا با مرحوم مسعود فرزاد محشور بود. همچنین در مدرسه خان نزد حجت الاسلام آقای حسینی، جامع المقدمات و مقداری از سیوطی را خواند. ویراستار مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران شد و به استخدام دانشگاه آزاد درآمد.
پس از اخذ فوق لیسانس، به خدمت سربازی رفت و در ضمن خدمت، دوره دکتری ادبیات فارسی را هم خواند و در سال ۱۳۵۷ رساله خود را نزد دکتر خانلری دفاع کرد. پس از اتمام دروس دانشگاهی، به تحصیلات حوزوی ادامه داد و برخی از کتب را مانند شرح منظومه، رسائل، قوانین، مطول و غیره را نزد دکتر سید جعفر سجادی خواند. سپس عضو گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی شد که هنوز در این سمت باقی است.
دکترسیروس شمیسا پژوهشگر و نویسنده ای فعال و تواناست که بیش از ۴۰ عنوان کتاب در کارنامه خود دارد. برخی از آثار تالیفی او عبارتند از؛ فرهنگ عروضی، سیر غزل، بایونگ و هسه (ترجمه)، سیر رباعی، وزن های پاییزی خواب، آشنایی با عروض و قافیه، سبک شناسی، سیروس در اعماق ،نگاهی به فروغ، داستان یک روح و … درباره نقش و اهمیت آثار شمیسا باید این نکته را یادآور شد که بسیاری از آثار او در شرایطی منتشر شده اند که هیچ کتاب و نوشته قابل دفاع مستندی در زمینه های تحقیقی و تحلیلی او وجود نداشته و شمیسا در این کتاب ها به سیر تحول و تطور ساختی و مضمونی انواع شیوه ها و نگرش های ادبی پرداخته است.
از نکات قابل توجه در آثار شمیسا تقسیم بندی های دقیق و علمی اوست و از این منظر نقش بسیار مهمی در باز آفرینی و تئوریک کردن مباحث مهم و مغفول مانده ادبیات فارسی داشته است.