About Author:
Ahmad Tafazzoli was a prominent Iranian Iranist and professor of ancient Iranian languages and culture at Tehran University. One of his most important books is Pre-Islamic Persian Literature. Jaleh Amouzegar contributed in editing it.
Added Date: 24/02/2023 10:53:14 AM
Last update: 24/02/2023 10:53:14 AM
“تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام” اثری است به قلم دکتر “احمد تفضلی” که توسط همکار همیشگی وی، دکتر “ژاله آموزگار” منتشر شد و یکی از خلأهای اساسی در منابع فارسی زبان را پر نمود. اکنون با مطالعه‌ی این اثر در کنار دیگر منابع مرتبط، محققان می توانند روند پیشرفت ادبیات ایران را از آغاز تا پایان دوره صفویه با جزئیات کامل دنبال کنند.
تالیف جامعی به زبان های اروپایی برای ادبیات ایران پیش از اسلام وجود ندارد و کتاب پیش رو، اولین اثر جامع و پیشرو در تمام جنبه های فرهنگی تاریخ ایران است.
پس از مقدمه ای کوتاه، کتاب جامع “تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام” به قلم دکتر “احمد تفضلی” با کتیبه های پارسی باستان آغاز می شود، سپس به ادبیات اوستایی، چند کتیبه اشکانی و در نهایت نوشته های پارسی میانه و آثار پهلوی زرتشتی می پردازد. وی در فصلی جداگانه شعر و نثر مانوی را از زبان های اشکانی، فارسی میانه و سغدی گردآوری کرده است.
نقطه قوت اصلی کتاب در فصول مربوط به آثار فارسی میانه و زرتشتیان پهلوی است که حوزه اصلی تخصص دکتر “احمد تفضلی” بوده است. او متون متنوع پهلوی را بر اساس ژانر یا موضوع دسته بندی کرده و کتاب شامل نوشته‌هایی از کتیبه ها و آثاری که روی پوست و پاپیروس نوشته شده و همچنین آنچه بر روی سنگ قبرها، مهرها و فلزات و بر روی سکه ها حکاکی شده است، می‌باشد.
دکتر تفضلی غالبا فهرستی از مطالب هر کتاب یا مقاله یا خلاصه ای از آنها را درج می‌کند و گاه نمونه‌هایی از آنها را بیان می کند که “تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام” را به اثری ارزشمند و آموزشی تبدیل می‌کند. شرح آثار پهلوی و سایر زبان‌های ایرانی میانه در این کتاب جامع‌ترین چکیده این آثار در یک مجلد است و تمامی یافته‌های اخیر در این حوزه را در بر می‌گیرد.
درباره نویسنده:
احمد تفضّلی (زادهٔ ۱۶ آذر ۱۳۱۶ در اصفهان – درگذشتهٔ ۲۴ دی ۱۳۷۵ در تهران) زبان‌شناس، ایران‌شناس، پژوهشگر، مترجم و متخصص زبان پارسیگ، پارتی و استاد زبان‌های باستانی در دانشگاه تهران بود. تفضلی در زمینهٔ زبان‌های ایرانی میانه به‌ویژه پارسیگ و پارتی، در پهنهٔ بین‌المللی یکی از معدود صاحب‌نظران به‌شمار می‌آمد. احمد تفضلی در ۱۶ آذر سال ۱۳۱۶ در اصفهان زاده شد. تحصیلات مقدّماتی را در تهران گذراند و در سال ۱۳۳۵ با دریافت مدال درجهٔ اوّل فرهنگ از دارالفنون دیپلم ادبی گرفت. در سال ۱۳۳۸ دانشکدهٔ زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران را با احراز رتبهٔ اول به پایان برد. در سال ۱۳۴۰ به انگلستان رفت و وارد رشتهٔ فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران در مدرسهٔ زبان‌های شرقی دانشگاه لندن شد و در سال ۱۳۴۴ فوق لیسانس گرفت. پیش از بازگشت به ایران دورهٔ تحقیقی کوتاهی را هم در پاریس گذراند. در ۱۳۴۵ در رشتهٔ زبان‌های باستانی از دانشگاه تهران درجهٔ دکتری گرفت. موضوع پایان‌نامهٔ او تصحیح و ترجمهٔ سوتکرنسک و ورشت مانسرنسک از دینکرد و سنجش این دو نسک با متن‌های اوستایی، به راهنمایی صادق کیا بوده‌است. از ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۵ ضمن تحصیل، به عنوان پژوهشگر در استخدام ادارهٔ فرهنگ عامه بود. از ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ در بنیاد فرهنگ ایران، به تحقیق پرداخت. در ۱۳۴۷ به تدریس در دانشگاه تهران مشغول شد. در ۱۳۷۰ عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی و از سال ۱۳۷۳ معاون علمی و پژوهشی این فرهنگستان بود. تفضلی علاوه‌بر این‌که یکی از صاحب‌نظران در زمینهٔ زبان‌های باستانی ایران بود، به زبان عربی کاملاً آشنا بود و به زبان‌های انگلیسی و فرانسوی و آلمانی و ادبیات فارسی تسلّط کامل داشت و همچنین با روسی نیز آشنا بود.
