Added Date: 12/10/2022 6:07:06 PM
Last update: 12/10/2022 6:07:06 PM
کتاب هزار و یک شب، مجموعه ای ارزشمند و جاودان از داستان های عامه ی مردمان خاور میانه در عصر طلایی اسلامی است. در داستان این کتاب، پادشاه شهریار هر شب، همسر جدید خود را می کشد چرا که می ترسد همسرش با گذشت زمان از دوست داشتن او دست بکشد. اما عروس جدید او، شهرزاد، نقشه ای هوشمندانه برای نجات جان خود در سر دارد. داستان های شبانه ی او، درباره ی سندباد، علی بابا و بسیاری از قهرمانان و ضدقهرمانان دیگر، آن قدر جذاب اند که شهریار را وادار می کنند دوباره و دوباره مرگ شهرزاد را به تعویق بیاندازد.
عبداللطيف طسوجي
هزار و یکشب که ترجمان آن توسط عبداللطیف طسوجی و به خواستۀ بهمن میرزا فرزند عباس میرزا در روزگار محمدشاه قاجار به انجام رسیده است. از امهات کتب در سرآغاز نهضت ترجمه در زبان فارسی است. نثر روان و شیوای آن همراه با انتخاب و ذوقورزیهای سروش اصفهانی در گزینش و سرایش اشعار پارسی بهجای ترجمۀ عربی آنها، این اثر را تبدیل به کتابی یگانه و ماندگار کرده است. هزار و یکشب از قرن شانزدهم در اروپا شناخته و ترجمه و تفسیرهایی بر آن انتشار یافت، ترجمۀ فارسی آن از چاپ عربی کتاب در قاهره صورت گرفته است، تردید نیست که این اثر نیز در گذر از سدهها و سالیان و مهاجرت از زبانی به زبانی دیگر دچار دگرگونی و تغییرات فراوان شده و افتادگیها و افزودگیهای بسیاری در آن راه پیدا کرده است و کار تحقیقی بسیاری لازم است تا اصل آن به زبان سانسکریت احیاء شود. از دوران ترجمۀ این اثر تاکنون چاپهای زیادی از آن در ایران و دیگر کشورها صورت گرفته، اما با تأسف تاکنون چاپی منقح در اختیار علاقمندان نبوده است. مهمترین چاپهای آن عبارتند از:
هزار و یکشب، 1261 قمری، تبریز، رحلی، خط نسخ، سنگی، دو جلد، جلد نخست 402 ص، جلد دوم 382 ص، اندازۀ متن 15*5/25 سانتیمتر، مقدار خطوط متن در هر صفحه: 34 خط.
حاشیهدار، نوشتهها یکنواخت، در پی هم، بدون نقطه سر سطر، بدون تصویر.
این کتاب نخستین چاپ هزار و یکشب در ایران است و نشان میدهد که ترجمۀ آن باید بیش از تاریخ یادشده به انجام رسیده باشد، زیرا چاپ چنین اثری و خطاطی آن قطعاً کمتر از یکدو سالی زمان نمیبرده است. در پشت جلد نخستین چاپ فارسی هزار و یکشب چنین آمده است:
… تا اینکه در سال 1261 هجری که مجلدات عدیدۀ کتاب در دارالسلطنهی تبریز به سعی و اهتمام میزرا علی خوشنویس در زمان سلطنت محمدشاه قاجار (1264-1250 هجری) در دارالطبایع به طبع رسید.
