The work is more than a history book. Its detailed descriptions and unique style of narration of the historical events has made it similar to a “historical novel” and one of the masterpieces of Persian literature. The work was written at the Ghaznavid chancellery in order to frame the Turkic-origin Ghaznavid rulers in line with Iranian kings
The work has been published under multiple names:
Tārīkh-i Bayhaqī (تاریخ بیهقی, Bayhaqi’s History)
Tārīkh-i Nāsirī (تاریخ ناصری, Nasiri’s History)
Tārīkh-i Masʿūdī (تاریخ مسعودی, Mas’udi’s History)
Tārīkh-i Āl-i Nāsir (تاریخ آل ناصر, History of the House of Nasir)
Tārīkh-i Āl-i Sabuktagīn (تاریخ آل سبکتگین, History of the House of Sabuktigin)
Jāmiʿ al-Tawārīkh (جامع التواریخ, Compendium of Chronicles)
Jāmiʿ fī Tārīkh-i Sabuktagīn (جامع فی تاریخ سبکتگین, Compendium on Chronicles of Sabuktigin)
Mujalladāt (مجلدات, The Volumes or The Books)
About Author:
Abūʾl-Fazl Muḥammad ibn Ḥusayn Bayhaqī (Persian: ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی; died September 21, 1077), better known as Abu’l-Fazl Bayhaqi (ابوالفضل بیهقی; also spelled Beyhaqi), was a secretary, historian and author.
Educated in the major cultural center of Nishapur, and employed at the court of the famous Ghaznavid Sultan Mahmud, Bayhaqi was a highly cultured man, whose magnum opus—the Tarikh-i Bayhaqi, is seen as the most reliable source of valid information about the Ghaznavid era, which was written in an exquisite and vivid Persian prose that would become an ideal model for several eras.
Bayhaqi is praised by modern scholars for his frankness, precision, and elegant style in his book, which he had spent 22 years to write, finishing it in thirty volumes, of which however only five volumes and half of the sixth exist today. Julie Scott Meisami places Bayhaqi among the historians of the Islamic Golden Age.
Added Date: 10/09/2022 5:13:06 PM
Last update: 13/08/2024 11:34:11 AM
تاریخ بیهقی یا «تاریخ مسعودی» نام کتابی¬ست نوشته¬ی «ابوالفضل بیهقی»، که موضوع اصلی آن تاریخ پادشاهی «مسعود غزنوی» پسر سلطان «محمود غزنوی»ست. این کتاب علاوه بر تاریخ غزنویان، قسمت هایی درباره تاریخ صفاریان، سامانیان و دوره پیش از پادشاهی «محمود غزنوی» دارد. نسخه اصلی کتاب حدود ۳۰ جلد بوده، که به دستور سلطان «مسعود» بخش زیادی از آن از بین رفته است. و از این کتاب امروزه مقدار کمی (حدود پنج مجلد) بر جای مانده است. برخی این کتاب را «تاریخ ناصری» نامیده اند، از جمله: «ابن فندق بیهقی» که در سال ۴۹۰ ه. ق. در منطقه «بیهق» به دنیا آمده، و بسیاری دیگر پس از او. برای این نام گذاری دو احتمال است: نخست به اعتبار لقب «سبکتگین» (پدر محمود غزنوی)، که «ناصرالدین» است، و کتاب تاریخ خاندان و فرزندان و فرزندزادگان وی بوده، و دیگر این که لقب سلطان مسعود که «ناصرالدین الله» بوده است. به هر حال کتاب به نامهای دیگری نیز خوانده می شده، از جمله: «تاریخ آل ناصر»، «تاریخ آل سبکتگین»، «جامع التواریخ (البته جامع التواریخ رشیدالدین فضل¬الله کتابی دیگر است در چهار مجلد)»، «جامع فی تاریخ سبکتگین» و سرانجام «تاریخ بیهقی» که گویا بر اثر بی توجهی به نام اصلی آن «تاریخ ناصری» به این عنوان¬ها شهرت پیدا کرده بود. بخش موجود تاریخ بیهقی را «تاریخ مسعودی» نیز می خوانند، از آن جهت که قسمت های بازمانده آن بیشتر رویدادهای دوره پادشاهی سلطان «مسعود غزنوی» را دربردارد.
درباره نویسنده:
ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی (زاده شده در ۳۸۵ ه.ق. / ۹۹۵ م/ ۳۷۴ ه.ش. در حارثآباد بیهق (سبزوار امروزی) – فوت در ۴۷۰ ه.ق. / ۱۰۷۷ م. در غزنین) تاریخنگار و نویسنده ایرانی در دربار غزنوی است. شهرت او برای نگارش کتاب معروف به تاریخ بیهقی است که مهمترین منبع تاریخی در مورد دوران غزنوی به شمار میرود. بسیاری ابوالفضل بیهقی را پدر تاریخ نویسی نوین میدانند.
